اسکلروتراپی

حتما شما ظاهر رگهای کوچک بنفش یا آبی رنگ در پاهای بعضی افرادرا دیده اید.اسکلروتراپی یک روش پزشکی است که برای از بین بردن واریس و رگهای عنکبوتی استفاده می شود. در اسکلروتراپی یک محلول به وسیله سوزن های بسیار نازک در رگ تزریق شده که  این محلول مخاط رگ را تحریک میکندو باعث  چسبیدن  جداره آن به هم و لخته شدن خون می شود.سپس این رگ بمرور به بافت اسکار تبدیل می شود. رگ تخریب‌شده جذب بافت بدن شده و در نهایت از بین می‌رود. این بهترین روش برای درمان رگ‌های واریسی پرپیچ‌وتاب و با عود مکرر است که سایز مناسب این کار را داشته باشند.

واریس ها علاوه بر شکل ظاهری نازیبا که دارند و باعث کاهش اعتماد بنفس در پوشیدن لباس های باز و یا دامن یا شلوار کوتاه میگردد بلکه واریس باعث خارش، درد، گرفتگی و تغییر رنگ می شود.معمولا در روی پا ساق و رانها ایجاد میشوند . اما به این مناظق محدود نیست و در هر جایی از بدن وحتی دز روی صورت این عروق خونی ریز قابل رویت هستند.

عوامل ایجاد رگ‌های عنکبوتی چیست؟

رگ‌های عنکبوتی بیشتر در بین زنان گروه سنی ۳۰ تا ۵۰ ساله شیوع دارد. علت ایجاد رگ‌های عنکبوتی تغییرات هورمون استروژن و بارداری زنان  است . همچنین عوامل ارثی در ایجاد این عروق موثر است.  برخی از عوامل خطر مانند شیوه زندگی و چاقی قابل کنترل هستند. افرادی که شغل آن‌ها به ایستادن یا نشستن طولانی مدت نیاز دارد، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. افرادی مانند پیشخدمت‌ها، آرایشگرها و کارمندان ادارات از نظر آماری بیشتر در معرض رگ‌های واریسی هستند.

جنسیت: خانم‌ها به احتمال زیاد بیشتر از آقایان دچار رگ‌های عنکبوتی یا واریسی می‌شوند (اگرچه 25٪ موارد در مردان رخ می‌دهد). برخی تحقیقات نشان می‌دهد افزایش سطح هورمون‌های زنانه ممکن است باعث شل شدن دیواره رگ‌ها شده و منجر به خرابی دریچه شود.

مکانیسم ایجاد رگهای عنکبوتی:

در بالا راندن خون به سمت بالا در رگها دریچه های لانه کبوتری نقش اساسی دارند.این دریچه‌ها به پمپاژ موثر خون به سمت قلب کمک می‌کنند.  دریچه‌های آسیب‌دیده یا ضعیف شده نارسایی دارند و دیگر نمی‌توانند مانع جریان خون به سمت عقب باشند.به دلیل ضعف دیواره  این وریدها است که به نوبه خوددر هدایت خون در رگها در  خلاف جهت نیروی ثقل زمین ضعیف می کنند. در نتیجه، خون در رگها جمع شده وباعث تورم و متفاوت به نظر رسیدن آنها می شودوخون به سمت پاها نشت می‌کند و در نتیجه فشار افزایش  رگهای زاید عروقی ایجاد میشود . با گذشت زمان، این انباشت خون در داخل رگ می‌تواند باعث ایجاد برآمدگی بصورت شاخه‌ایی در رگ شود و متعاقبا رگ‌های عنکبوتی ایجاد میشود.. در صورت تداوم، شاخه‌های فرعی ورید شروع به بزرگ شدن کرده و تغدار رگهای فرعی افزایش میابد. این مشکل می‌تواند منجر به یک یا چند مورد از این علائم قابل مشاهده شود:

• رگ‌های کوچک عنکبوتی مانند به نام “رگ‌های عنکبوت” یا “تلانژکتازی”
• رگ‌های متوسط (2-3 میلی‌متر) به نام “رگ‌های مشبک”
• رگ‌های بزرگ‌تر
• بیماری وریدی جدی که منجر به زخم در پاها به نام زخم پا میشود
• 

• درمان رگهای عنکبوتی

• درمان به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله دلیل وضعیت سلامتی و سابقه پزشکی شما. سایر عواملی که پزشک شما در نظر خواهد گرفت عبارتند از:
  • علائم خاص شما
  • سن شما
  • شدت مشکل شما

جوراب واریس

رایج‌ترین روش درمان نارسایی وریدی، جوراب‌های واریسی  است که توسط پزشک تجویز می‌شود. این جوراب‌های خاص الاستیک به مچ پا و پایین پا فشار وارد می‌کنند. آن‌ها به بهبود جریان خون کمک می‌کنند و  تورم پا را کاهش میدهند.

 چند نکته برای بهبود جریان خون :

• پاهای خود را هر زمان که ممکن است بالا نگه دارید.
• از جوراب‌های فشاری استفاده کنید تا به پایین پاها فشار وارد کنید.
• هنگام نشستن پاها را ضربدری نگه ندارید.
• به طور منظم ورزش کنید

• اسکلروتراپی

• اسکلروتراپی یا تزریق یکی از روش‌های درمان مویرگ‌های عنکبوتی و واریس‌های طنابی است. در این روش محلول اسکلروتراپی به داخل رگ تزریق و باعث ازبین‌رفتن رگ می‌شود.

در اسکلروتراپی، یک ماده شیمیایی به ورید آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا با تخریب رگ آسیب دیده مانع گردش هون در این رگ شود و در نهایت رگ تخریب شده توسط بدن جذب میگردد.

اسکلروتراپی برای از بین بردن رگ‌های کوچک تا متوسط استفاده می‌شود. یک ماده شیمیایی به ورید آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا دیگر قادر به حمل خون نباشد.

مراقبت قبل  از اسکلروتراپی 

از مصرف مواد، مکمل‌ها یا داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، ایبوپروفن، ویتامین E و امگا 3  یک هفته قبل از عمل خودداری کنید تا خطر کبودی یا خونریزی کاهش یابد.

از داروخانه محلی جوراب واریس خود  راخریداری کنید. لازم است که در هر ویزیت، جوراب‌های طبی را با خود به همراه داشته باشید.

نقشه‌برداری از مسیر سطحی، محل سوراخ و رگ‌های عمقی، اسکن اولتراسوند داپلکس قبل از تزریق انجام میشود

روش انجام اسکلروتراپی

. رگهایی  که بیش از 5 میلی‌متر عرض دارند و رفلاکس آنها مشخص است برای درمان مناسب‌تر هستند. اسکلروتراپی رگ‌های سطحی بزرگ‌تر و سوراخ کردن رگ‌ها معمولاً با هدایت اولتراسوند (اکو) انجام می‌شوند.

این درمان معمولا به بی‌هوشی یا آماده‌سازی خاصی نیازی ندارد.  قبل از عمل نباید از کرم یا روغن بدن استفاده‌ شود.

در طول درمان، بیمار روی کمر دراز می‌کشد و پاهای خود را بالا نگه می‌دارد. دکتر قسمت مورد نظر را تمیز می‌کند و بعد یک سوزن کوچک را وارد رگ می‌کند. سوزن درد شبیه نیشگون دارد و ممکن است احساس سوزش و مور مور‌ شدن داشته ‌باشید.

زمانی‌که تزریق به‌طور کامل انجام شد  افراد به پد  یا جوراب‌های واریس دارند

تعداد رگ‌هایی که در یک جلسه درمان می‌شوند کاملا متفاوت است و به اندازه و موقعیت رگ بستگی دارد. طول مدت اسکلروتراپی معمولا بین 30 تا 60 دقیقه است.

مراقبت‌های بعد از اسکلروتراپی

• برای 24 ساعت اول در محل تزریق انتظار درد خفیف، کبودی، و تورم پس از عمل داشته باشید. برای رفع درد از کیسه‌های یخ و تایلنول(استامینوفن) استفاده کنید..
• استفاده از جوراب واریس و راه رفتن همزمان، خطر ترومبوز ورید عمقی و ترومبوفلبیت سطحی (التهاب رگ‌های سطحی) را به حداقل می‌رساند.
• استراحت مطلق به هیچ وجه منطقی نیست اما از زیاد ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنید. اگر مجبورید برای مدت طولانی بنشینید، زمانی را برای قدم زدن ، حتی اگر چند بار فقط در اطراف اتاق باشد در نظر بگیرید. در صورت امکان، هنگام نشستن، پاهای خود را کمی بالاتر قرار دهید، مخصوصاً در اولین روز بعد از درمان. حتماً استراحت کافی داشته باشید.
•  تا 48 ساعت اول مجاز به حمام کردن نیستید، اما شاید بتواند 48 ساعت بعد از عملتان یک دوش گرم بگیرید. محل‌های تزریق را با استفاده از یک صابون ملایم و آب ولرم به‌آرامی تمیز کنید. بعد از دوش گرفتن، از مالیدن پاهای خود خودداری کنید و در عوض، با دست روی محل تزریق خیلی آرام بکشید. حتماً جوراب‌های واریس خود را بعد از دوش گرفتن مجدداً بپوشید.
• توصیه می‌شود پس از درمان   حداقل 30 دقیقه در هر روز به مدت 2 هفته بعدبا سرعت ملایم راه برویدتا خون در رگ‌ها جریان یابد و خطر لخته شدن خون را به حداقل برساند.
• از مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهابی و ایبوپروفن برای 48 ساعت اول پس از درمان وریدی خودداری کنید
• روز بعد می‌توانید دوباره به محل کار یا فعالیت‌های منظم همیشگی خود بازگردید.
• 2 هفته پس از درمان از پیاده‌روی استقامتی خودداری کنید.
• بهتر است در طی دوره درمانی از اپیلاسیون پا خودداری شود.
• از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید و گرما  به مدت 3 هفته خودداری کنید:
• . همچنین به مدت یک هفته از پرواز خودداری کنید

چند جلسه‌اسکلروتراپی لازم است؟

معمولا برای از بین بردن ضایعات عروقی نیاز به ۲ تا ۵ جلسه درمان با فواصل ۲ تا ۴ هفته است. بسیاری از ضایعات عروقی در همان جلسه اول درمان از بین می‌روند و برخی باقی می‌مانند و نیاز به درمان مجدد دارند.

عوارض اسکلروتراپی

• واکنش‌های آلرژیک به محلول.
• ایجاد زخم در محل تزریق: این عارضه معمولاً طی یک یا دو ماه بهبود می‌یابد و فقط یک اسکار کوچک باقی می‌گذارد.
• لخته شدن خون در ریه‌ها یا رگ‌های عمیق نادرترین عارضه است.

نام ماده اسکلروزان چیست؟

داروی مورد استفاده درمزب دکتر شهلا وزیری نسب  پولیدوکانول و فيبرووين است که هر دو آنها تاییدیه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) را دارند.

بجز اسکلروتراپی برای درمان ضایعات عروقی از دو نوع لیزر استفاده میشود.

1 .لیزر جهت عروق سطحی و ریز از نظر زیبایی

ضایعات عروقی از جنبه زیبایی به سه شکل تلانژیکتازی‌ها,  آنژیوم‌های گیلاسی , پویکیلودرمای سیوات دیده میشود.

در مورد ضایعات عروقی هدف مورد نظر هموگلوبین است. هموگلوبین ماده‌ای است که در داخل گویچه‌های قرمز قرار دارد و اکسیژن را منتقل می‌کند. گویچه های قرمز نیز در داخل خون قرار دارند. وقتی لیزر به هموگلوبین برخورد می‌کند، انرژی آن تبدیل به گرما می‌شود و این گرما از گویچه‌های قرمز به جدار رگ منتقل شده، سبب تخریب دیواره رگ و بسته شدن رگ می‌شود.

گرمای لیزر، رگ مبتلا را از بین می‌برد و یک بافت فاسد شکل می‌گیرد. بافت اسکاری یا فاسد باعث بسته شدن رگ می‌شود. رگ بسته از فرایند خونرسانی حذف شده و می‌میرد.لیزر می‌تواند از روی پوست مویرگ‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهد. دستگاه‌های لیزر مختلف مانند کوترا، فوتونا و …  لیزر برای درمان رگ‌های عنکبوتی صورت، مویرگ‌های پا و سایر قسمت‌های بدن به کار می‌روند

 این ضایعات عروقی معمولا چند جلسه لیزر لازم دارند؟ 

معمولا برای از بین بردن ضایعات عروقی نیاز به ۲ تا ۵ جلسه درمان با فواصل ۲ تا ۴ هفته است. بسیاری از ضایعات عروقی در همان جلسه اول درمان از بین می‌روند و برخی باقی می‌مانند و نیاز به درمان مجدد دارند.

در لیزرهای جدید نتایج بلافاصله قابل مشاهده است. معمولا یک تا سه جلسه لیزر نیاز است تا به نتیجه کامل برسیم

2 لیزر جهت عروق بزرگی که به اسکلروتراپی جواب نمیدهد.

این روش درمان با لیزر ابلیشن زمانی توصیه می‌شود که رگهای واریسی به ویژه بزرگ بوده و با اسکلروتراپی قابل درمان نیستند. درمان ابلیشن لیزری درون وریدی (EVLT) به هیچ زمان بهبودی نیاز ندارد این روش توسط جراحان عروق قابل انجام است